Ba và nhóm thợ xây dựng ở trọ nhiều gia đình khác nhau,óthaingoàiýmuốsky88 trong đó có nhà ngoại. Ngoại xem ba như con cháu trong nhà. Má tuổi đôi mươi và ba cũng vậy. Tình yêu ba má rất đẹp và được ngoại tôi ủng hộ. Cho đến khi tôi xuất hiện trong bụng má cũng là lúc công trình vừa xong. Ba rời quê ngoại, hứa về thưa với gia đình để cưới má tôi. Nhưng rồi, ba biền biệt không trở lại. Cầu xây xong đã lâu không thấy người về đưa dâu, như lời ca khúc của nhạc sĩ Trần Tiến.

Má xem tôi là "định mệnh", do bản thân không biết cách giữ gìn. Tôi lớn lên trong rất nhiều nỗi buồn của má. Tôi không biết mặt ba suốt hơn 30 năm, cho đến khi tìm gặp thì cuộc sống đã có quá nhiều thay đổi: ba có thêm nhiều con cái với những phụ nữ khác, theo một "công thức" yêu đương với má. Công việc đây đó của ba đẩy nhiều phụ nữ vào cuộc sống đơn thân bất đắc dĩ. Và những đứa trẻ được khai "mồ côi cha" trong giấy khai sinh như chúng tôi đã lớn lên với nhiều tủi phận.

Không phải tất cả đứa trẻ thiếu vắng cha trong hoàn cảnh tương tự đều được mẹ chúng nuôi lớn đường hoàng, được nhận đủ tình thương bù đắp bởi bà và má như tôi. Có đứa trẻ lớn lên với cái tên "Trường Hận" như chứa chất mọi nỗi đau dài lâu của người mẹ. Một đứa trẻ sinh ra ngoài ý muốn - không từ tình yêu, không đúng thời điểm hoặc không được sự thừa nhận bởi bất cứ nguyên nhân nào - đều sẽ gặp tổn thương tinh thần rõ rệt.

Câu chuyện của má tôi, không biết tránh thai do thiếu kiến thức từ 40 năm trước ấy, vẫn còn đó trong nỗi lo của rất nhiều ông bố bà mẹ thời hiện đại này. Khi phụ trách một chuyên trang tư vấn dành cho tuổi học trò, tôi nhận được lá thư dài của một người mẹ. Chị viết rằng con gái mình, đang học lớp 11, đã có thai. Nỗi đau lớn nhất của chị là không biết xử lý ra sao. Đạo làm người không cho phép chị yêu cầu con bỏ thai. Đồng thời, thủ thuật ấy cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nhất là sức khỏe sinh sản của cô bé sau này.

Yêu đương là quyền tự do của con người nhưng kiến thức tình dục là vấn đề cần được trang bị kỹ. Nhiều bố mẹ, thầy cô vẫn ngại nói về tình dục an toàn cho con cái, học trò vì cho rằng đó là chuyện tế nhị, nhạy cảm. Chính vì không được chia sẻ đầy đủ nên có những cô cậu trẻ đã vô thức thả mình khi đến tuổi khám phá bản thân, cả tình yêu và giới tính.

Ngày 26/9 được thống nhất lấy làm Ngày Tránh thai Thế giới kể từ năm 2007. Theo một thống kê năm 2022 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm, thế giới có khoảng 85 triệu ca có thai ngoài ý muốn; hơn 20 triệu ca phá thai không an toàn; 47.000 ca tử vong mẹ do phá thai không an toàn.

Tại Việt Nam, theo Vụ Sức khỏe Bà mẹ trẻ em - Bộ Y tế, hàng năm có khoảng 250.000 đến 300.000 ca phá thai. Nguyên nhân mang thai ngoài ý muốn do không áp dụng biện pháp tránh thai chiếm 55,6%; do tránh thai thất bại 39,5% (sử dụng không đúng cách, các biện pháp tránh thai truyền thống kém hiệu quả)...

Tình dục không an toàn là nguyên nhân dẫn đến nhiều hệ lụy. Ngoài phá thai ảnh hưởng đến thai phụ, thì thế hệ những trẻ sơ sinh trong trường hợp mang thai ngoài ý muốn chịu nhiều tổn thương có thể gây ra các vấn đề xã hội lâu dài. Tình dục không an toàn còn dẫn tới những hệ lụy khác liên quan tới bệnh tật. Theo nghiên cứu về hành vi sức khỏe học sinh do Bộ Y tế và WHO thực hiện, kết quả công bố năm 2021, tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi tăng gấp hai lần, từ 1,45% năm 2013 lên 3,51% năm 2019. Quan hệ tình dục không an toàn cũng là một trong các con đường chủ yếu lây truyền bệnh xã hội.

Tình dục là nhu cầu bình thường và kiến thức tình dục sẽ giúp nhu cầu này diễn ra gần hơn với mong muốn.

Ngày Tránh thai Thế giới hàng năm là cơ hội để người lớn nhắc nhau về sự cần thiết phải tăng cường giáo dục trong nhà trường, tầm quan trọng của việc để mắt đến đứa trẻ trong mỗi gia đình. Giáo dục, trao đổi thẳng thắn và khéo léo thay vì né tránh; để mắt đến trẻ chứ không phải là giám sát hay cấm đoán.

Giáo dục về giới tính và tình dục vốn không phải là bài học có thể hoàn thành trong một kỳ, sau một bài kiểm tra; mà là loại kiến thức cần cập nhật liên tục, một tâm thế cần được nhắc lại thường xuyên.

Tình dục là một phần tất yếu của sự sống. Phần tất yếu đó không nên có chỗ cho những cái chết (của thai nhi hay người mẹ bị phá thai) do sự thiếu hiểu biết hoặc cẩu thả trong tình dục gây nên.

Lưu Đình Long